Haagbeuk

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Haagbeuk (Carpinus betulus)

De Haagbeuk is een boom uit de Berkenfamilie en dus, niet zoals de naam wellicht doet vermoeden, een beukensoort.

De Haagbeuk lijkt echter wel enigszins op een beuk. Jong heeft ook de Haagbeuk een gladde stam, maar bij het ouder worden ontstaan dikke, verticale groeven - het lijkt alsof de stam dikke spierbundels ontwikkelt. Zeer oude bomen lijken dan ook eerder uit meerdere stammen te bestaan.

Het blad van de Haagbeuk lijkt ook op dat van de beuk, maar is gezaagd (beukenblad gave rand. De vorm is min of meer elliptisch, de voet is iets scheef en afgerond tot hartvormig. De top is toegespitst. Er zijn 10-15 paar duidelijke zijnerven.

De mannelijke katjes zijn hangend en bestaan uit een schubje en een aantal meeldraden. De vrouwelijke bloemen zijn klein en onopvallend, ze zitten aan het einde van de twijgen.
De vrucht is een nootje, de vleugels zijn 3-slippig, de middelste slip is veel langer dan de andere twee.
De takken zijn grijsachtig en kaal.

De Haagbeuk bloeit in april-mei en komt voor op vochtige, voedselrijke, vaak kalkrijke grond in loofbossen, houtwallen en hakhout. Vaak in combinatie met eiken.
Kenmerken van het geslacht Carpinus  (Carpinus) waartoe Haagbeuk behoort.

Bomen uit het geslacht Carpinus zijn relatief klein. Het geslacht wordt ook wel ondergebracht bij de Hazelaarfamilie.

De bomen verliezen in de herfst het blad. De bladrand is getand. De bloemen verschijnen in mannelijke en vrouwelijke katjes aan dezelfde boom.
De vruchten hebben de vorm van een nootje. Kenmerkend is de ongelijke vorm van de vleugeltjes.

SPECIFICATIES - haagbeuk
familieBerkenfamilie (Betulaceae)
info familieDe berkenfamilie bestaat uit bomen en heesters. Tot deze familie behoren Betula (berken), Alnus (elzen), Carpinus (haagbeuken) en Corylus (hazelaar).

Leden van de berkenfamilie hebben verspreid staande, enkelvoudige bladen en afvallende steunblaadjes.

De mannelijke bloemen hangen in katjes, de vrouwelijke bloemen staan in rechtopstaande, soms knopvormige katjes.
Het mannelijke katjes zijn opgebouwd uit schutbladen. Per schutblaadje zijn er 1-3 bloemen met elk 2-14 meeldraden, er is geen bloemdek.
Ook de vrouwelijke katjes zijn opgebouwd uit schutbladen. Per schutblaadje zijn er 1-3 bloemen zonder bloemdek. Het vruchtbeginsel is 2-hokkig en er zijn 2 stijlen. De vrucht is een nootje.
  • - mannelijke katjes met 2 of 3 bloemen per schutblad. Helmknopjes kaal.
    • Berk (Betula)
      ==> Schutbladen van vrouwelijke katjes verhouten niet en vallen af - bast van stam wit
    • Els (Alnus) - mannelijke katjes met 2 of 3 bloemen per schutblad. Helmknopjes kaal.
      ==>Schutbladen vrouwelijke katjes verhouten en vallen niet af (bekend als ′elzenproppen′) - bast van de stam zwart
  • mannelijke katjes met 1 bloem per schutblad. Helmknopjes aan de top met haarbosje.
    • Hazelaar (Corylus)-
      ==> vrouwelijke bloemen in knopvormige katjes, verschijnen eerder dan het blad
    • Haagbeuk (Carpinus betulus) -
      ==> vrouwelijke bloemen in losse trossen, verschijnen gelijk met het blad
naam haagbeuk (Carpinus betulus)
waar op vochtige, voedselrijke, vaak wat kalkrijke grond in loofbossen, houtwallen en hakhout
bloei april-mei
kleur bloemen in katjes, mannelijke katjes zijn hangend en bestaan uit een schub en een aantal meeldraden
blad ovaal, elliptisch met veernervige nervatuur, zijnerven tot aan de gezaagde rand
vrucht hazelnootachtig nootje, asymmetrisch gevleugeld